Przeciętny Polak otrzymuje w ciągu 5 lat ponad 2 kilogramy faktur, które potem wyrzuca lub kolekcjonuje na półce. Dlaczego wciąż tak wielu z nas woli dostawać dokumenty w formie papierowej niż elektronicznej? Skąd biorą się lęki i niechęć wobec udogodnień technologicznych?

Jak wynika z badań przeprowadzonych przez TNS OBOP na zlecenie Koalicji „Wybieram e-faktury”, Polacy niechętnie podchodzą do tematu faktur elektronicznych. Prawie połowa badanych deklaruje, że woli mieć wszystkie dokumenty na papierze. Jedna trzecia natomiast skarży się, że ma problemy z odczytywaniem faktur. Polacy obawiają się także, że korzystając z dokumentów księgowych w formie elektronicznej nie będą pamiętać o swoich zobowiązaniach (28%). W tej grupie dominują głównie osoby młode: 38% respondentów poniżej 34 roku życia oraz 31,5% respondentów w wieku 35-54 lata.

„Większość Polaków podchodzi bardzo konserwatywnie do kwestii finansów. Są przywiązani do papierowych dokumentów i pieniędzy, nieufnie podchodzą do wszelkich udogodnień elektronicznych. Wynika to po części z braku wiedzy ekonomicznej. 62% Polaków ocenia swoją wiedzę ekonomiczną jako małą lub bardzo małą. Rodacy uważają, że wiedza ekonomiczna jest nudna i potrzebna tylko specjalistom. Nie zdają sobie sprawy z tego, że korzystanie z nowoczesnych narzędzi to dla nich wygoda, oszczędność czasu i pieniędzy” – powiedziała Dr Agata Gąsiorowska, psycholog ekonomiczny ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej we Wrocławiu.

Tymczasem, zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej, do 2020 roku e-faktura ma się stać główną metodą fakturowania w Europie. Czy przez najbliższe 6 lat uda się przekonać Polaków do korzystania z  faktur elektronicznych?

„Wdrażanie systemu fakturowania elektronicznego w Polsce przebiega powoli. Już od kilku lat jesteśmy na ostatnim miejscu w Europie, jeśli chodzi o udział faktur elektronicznych w fakturowaniu ogółem. Zaledwie 10 procent wystawianych dokumentów w Polsce to faktury elektroniczne, podczas gdy w Wielkiej Brytanii odsetek ten wynosi 90%. Polska musi dogonić inne państwa europejskie pod tym względem. Ale żeby się tak stało oprócz precyzyjnych przepisów prawnych potrzebna jest edukacja społeczeństwa na temat korzyści wynikających ze stosowania e-faktur” – powiedział Przemysław Pruszyński, ekspert z dep. prawnego Konfederacji Lewiatan.

Jak pokazują badania, wiedza Polaków na temat faktur elektronicznych jest znikoma. Mimo że respondenci znają pojęcie e-faktury (aż 88% badanych), nie są świadomi zalet i podstawowych cech tego rodzaju dokumentu. Polacy nie posiadają wiedzy na temat regulacji prawnych związanych z e-fakturami (28%). Dodatkowo, co piąty (17 %) nie ma pewności, czy e-dokument będzie uznawany przez Urząd Skarbowy.

Tymczasem e-faktura jest w 100 procentach tak samo ważna jak faktura papierowa. Nie trzeba jej drukować, wystarczy przechowywać ją na dedykowanym portalu internetowym, dysku komputera lub w pamięci przenośnej czy na płycie CD. Na wezwanie Urzędu Skarbowego można przedstawić faktury w formie elektronicznej, udostępnione na przykład na dysku zewnętrznym. Ważne jest tylko żeby był do nich łatwy dostęp i były odczytywalne.

Jak wynika z badań, średnio co dziesiąty Polak wystawia lub przyjmuje faktury elektroniczne w pracy (głównie ludzie młodzi i lepiej wykształceni). Częściej z e-fakturami mają do czynienia mieszkańcy większych miast i osoby lepiej wykształcone. O e-fakturach nie słyszało jedynie 5% osób z wykształceniem wyższym oraz 5% osób w średnim wieku i młodszych (35-44 lata). Co czwarty badany powyżej 65 roku życia nie miał styczności z e-fakturą, podobnie jak 37% osób z wykształceniem podstawowym.

Jak pokazują badania, osoby które zdecydowały się otrzymywać informacje o płatnościach drogą elektroniczną są zadowolone z tego rozwiązania - 92% respondentów. Ponad połowa użytkowników podkreśla wygodę, jako główną zaletę przejścia na e-faktury. Możliwość otrzymywania i opłacania faktur przez Internet jest kluczowa dla 54% badanych. Dodatkowo Polacy zwracają uwagę na ograniczenie czasu potrzebnego na otrzymanie faktury za zrealizowaną usługę. Taką zaletę podkreśla 42% badanych. Podobny procent podkreśla aspekt ekologiczny korzystania z e-faktur – oszczędność papieru, energii elektrycznej czy ograniczenie emisji CO2.

Po co więc zbierać makulaturę i kolekcjonować faktury w segregatorach? To samo pytanie zadali sobie członkowie koalicji, „Wybieram e-faktury”, którzy zainicjowali kampanię informacyjną edukującą społeczeństwo na temat sposobów udostępniania i płatności e-faktur. Koalicji, w skład której wchodzą obecnie: Konfederacja Lewiatan, Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A., Orange Polska, UPC Polska, ING oraz Sage, zależy również na zwiększeniu świadomości konsumentów w obszarze regulacji prawnych określających status e-faktur w Polsce. Kampania ma ponadto zwrócić uwagę Polaków na ekologiczne skutki wystawiania faktur papierowych.

W jej ramach powstało wydarzenie na Facebooku skupiające zwolenników przejścia na e-faktury https://pl-pl.facebook.com/events/231137393724277/?ref=22 .

Więcej szczegółów dotyczących kampanii znajduje się na stronie www.wybieramefaktury.pl

(za FleishmanHillard)